In januari is 'groen op stam' het thema van de Woonplanten van de maand. Deze grote sfeermakers schitteren regelmatig in de woonbladen en worden steeds populairder bij het grote publiek. Extra reden dus, om ze deze maand extra onder de aandacht te brengen.
Kamerbomen en hun verhaal
Stamproducten zijn er in vele maten en vormen. Van korte en dunne tot dikke en lange en van grillige vormen tot ranke, rechte stammen. Het zijn decoratieve en luchtzuiverende kleine bomen voor in de huiskamer. Door de succulente eigenschappen in de stam kunnen de planten het water opslaan om in de vrije natuur droge periodes te overwinnen. Dit gemak dient de mens binnenshuis: het zijn 'easy care' planten, die weinig verzorging nodig hebben.
Productie van kamerbomen
Het grootste deel van het 'groen op stam' wordt geproduceerd in Midden-Amerika in landen als Guatemala en Costa Rica; sommigen komen ook uit China. De stammen komen per zeecontainer naar Nederland waar ze worden 'afgekweekt' op een kwekerij. Veelal zitten er bij aankomst bijna geen wortels aan de plant. Binnen enkele maanden wortelen de planten en groeit aan de bovenkant een prachtige hoeveelheid blad in vele kleuren, vormen en maten, afhankelijk van de soort en cultivar.
Waar let u op bij het kopen van kamerbomen?
- Bij de aankoop van planten met stammen is het belangrijk te letten op de wijze hoe goed de stammen geworteld zijn in de pot. In principe moeten de wortels tot helemaal onder in de potten zijn doorgegroeid om een succesvolle, gezonde plant in handen te hebben.
- Let daarnaast op de potmaat in relatie tot het aantal koppen per stam of stammen per pot, de vorm van de stam, de hoogte/lengte van de plant en de leeftijd van de plant. Met uitzondering van Beaucarnea die wordt aangeleverd in een pot die slechts iets groter is dan de plant moeten de andere drie kamerbomen een pot met wat groeiruimte hebben.
- De meeste stamplanten komen voor in verschillende verschijningsvormen: enkele stam, kopstek, toef (meerdere planten van een soort in een pot), vertakt (2 of meer zijtakken op hoofdstam), met onderbeplanting, stump of mummies (grove natuurlijk gegroeide stamvormen).
- Er mogen er geen verdroogde (bruine) bladpunten groter dan 5 mm voorkomen.
- De plant dient vrij van ziekten en plagen te zijn: bij dit soort houtige stammen vooral letten op wol-, dop- en schildluis en in de stammen eventuele bananenboorders of -mot.
- De kop van de stam moet zijn afgesloten met was of iets vergelijkbaars om rotten door vocht of inwateren te voorkomen. De meeste kamerbomen zijn gevoelig voor kou, laat de temperatuur niet onder de 12 -15°C komen.
Keuze Kamerbomen
Het aanbod 'groen op stam' is rijk. De meest voorkomende kamerbomen die een stam vormen zijn Dracaena en Beaucarnea, beiden afkomstig uit de familie van de Agavaceae. Pachira is een plant uit de familie van de Malvaceae en Polyscias komt uit de Araliaceae, waartoe bijvoorbeeld ook Hedera behoort. We lichten deze vier even nader toe:
Dracaena
In de handel is Dracaena het meest voorkomende geslacht. Het assortiment kent veel soorten en cultivars die te onderscheiden zijn aan de bladvorm en bladkleur. De grootte of verschijningsvorm van Dracaena heeft niets met de naam te maken. De planten zijn onderling het makkelijkst te onderscheiden door op soortniveau te kijken naar de breedte van het blad. D. marginata is 1 cm breed en altijd voorzien van een rode rand, D. deremensis is 2-3 cm breed, D. fragrans is 4-7 cm breed. Daarnaast kennen we nog de D. reflexa met enigszins korte , gebogen bladeren. Een aantal andere soorten is wat minder bekend: D. surculosa en D. sanderiana. Van al deze soorten komen diverse cultivars in de handel voor.
Beaucarnea
Van Beaucarnea recurvata zijn twee verschijningsvormen bekend in de handel. De volwassen vorm wordt als Beaucarnea verkocht en heeft altijd een mooie, vrij gladde stam. De jonge plant wordt onder de naam Nolina verkocht, maar is feitelijk dezelfde plant en kenmerkt zich door de kleine ronde bol waaruit de smalle bladeren groeien.
Polyscias
Van Polyscias kennen we veel verschillende soorten. Van fijn ingesneden bladeren (P. fruticosa), tot P. scutellaria en P. balfouriana met bijna ronde bladeren.
Pachira
Van Pachira is slechts één soort bekend in de handel, de aquatica. Wel zijn er heel veel verschillende verschijningsvormen, van kleine stammetjes tot metershoge bomen.
Verzorgingstips:
- Hoe bonter de plant, des te lichter de standplaats moet zijn. Wanneer het blad meer bladgroen bevat kan hij met minder licht volstaan. Bladplanten mogen nooit in direct zonlicht, anders verbrandt het blad.
- Hoe groter en dikker de stam, hoe makkelijker de plant in het onderhoud is. De stam slaat water op, teveel vocht kan zelfs leiden tot het rotten van de stam. In het algemeen geldt: regelmatig water op kamertemperatuur geven en een voetbad voorkomen. In het voorjaar en de zomer is een douche in de vorm van een regenbui mogelijk door de plant even buiten te zetten. Zoiets gebeurt in de natuur tenslotte ook.
- Eventueel geel of lelijk blad laten verdrogen en dan weghalen. Wanneer een kamerboom te hoog of minder mooi is geworden kan hij gesnoeid worden, het beste in de lichtarme maanden. Ze kunnen soms ook bloeien, zeker als ze 'liefdevol 'verwaarloosd' worden.
- Om kamerbomen lang goed te houden is eens per maand kamerplantenvoeding aan te bevelen.
- Ten overvloede: kamerbomen zijn alleen ter decoratie en niet voor consumptie.